In veel wijken vindt verduurzaming plaats. De focus van deze plannen ligt vaak op het isoleren van woningen, het veranderen van de energiebronnen al dan niet met het doel om de CO2 uitstoot te verlagen. Een wijk bestaat uit meer dan alleen woningen. De straten, publiek groen, boven- en ondergrondse infrastructuur, het sociaal weefsel; het zijn allemaal onderdelen van dat wat een wijk tot een wijk maakt. De wijkgerichte aanpak leent zich voor het creëren van een toekomstbestendige leefomgeving, breder dan de energieopgave. De kwaliteitskaders voor de wijk beoogt de complexiteit van het koppelen van verschillende opgaven te verminderen.
Sinds corona zijn we meer thuis geweest ooit. Als we vragen wat je van jouw buurt of wijk vindt, wat zou je dan zeggen? Wat zou jij anders willen zien? Meer groen? Lantaarnpalen op andere plekken? Minder auto’s, of juist meer parkeerplekken? Loopt het water goed weg, of vormen zich altijd grote plassen op dezelfde plaatsen in de straat? En in hoeverre komt de uitvoering van de energietransitie hoog in uw prioriteitenlijst?
Eind 2021 hebben alle gemeenten in Nederland hun Transitievisie Warmte vastgesteld. Met de TVW formuleren gemeenten hun visie op de lokale warmtetransitie: welke bronnen hebben ze tot hun beschikking, hoe ziet de gebouwde omgeving eruit, en welke wijk gaat wanneer van het aardgas af. In zogenaamde wijkuitvoeringsplannen, of wijkaanpakken, wordt de uitvoering van de transitie verder vormgegeven.
Ondanks de op het eerste oog logische koppeling van de energietransitie met andere transitieopgaven gaat dat niet vanzelf. Het koppelen wordt namelijk als erg complex ervaren. “Het vraagstuk rondom de energietransitie is als complex zat,” hoor je dan. Deze tool biedt stakeholders die met een transformatieopgave aan de gang gaan handvatten om te komen tot een integrale wijkaanpak.
Dit is opgebouwd vanuit thema’s die bepaalde waarden en transitieopgaven raken. De thema’s zijn te filteren op basis van deze waarden en opgaven. Zo kan gekozen worden voor wat belangrijk is voor uw wijk. Hieronder worden ze verder toegelicht.
Waarden en transitieopgaven
Waarden: De waarden die we nastreven voor een toekomstbestendige wijk. De vraag die we stellen: waar streven we naar in een wijk?
We zien 4 kernwaarden voor een toekomstbestendige wijk:
- veiligheid
- gezondheid
- gelijkwaardigheid
- natuurinclusiviteit
We zien vijf transitieopgaven in de gebouwde omgeving. Hieronder zien we de gedeelde opgaven waar iedere wijk in meer of mindere mate mee te maken heeft. De vraag die je kunt stellen is: Voor welke opgave staat deze wijk? De transitieopgave gaat over de delta: waar sta je nu en waar wil je naartoe (stip op horizon - kan morgen maar ook over 20 jaar zijn)
Transitieopgaven betreft thema’s waarbij het menselijk gebruik van de omgeving invloed heeft op de:
- Mobiliteit
- Klimaatadaptatie
- Energiesysteem
- Sociaaleconomisch
- Stedelijke ontwikkeling
Wijkdoelstelling: De prestaties van een wijk waarmee gemeten wordt of aan een thema wordt voldaan. Met de vraag: Hoe meet ik dat ik de wijkdoelstelling heb bereikt?
Maatregel: Maatregelen die bijdragen aan het bereiken van een wijkprestatie. Met de vraag: Welke maatregelen moet ik treffen om de wijkdoelstelling te bereiken?